کبد در ناحیه راست شکم و زیر دنده ها قرار دارد. این عضو اعمال حیاتی زیادی را انجام می دهد و انسان بدون آن نمی تواند به هپاتیت خود ادامه دهد. التهاب و تورم سلولهای کبد را هپاتیت می گویند. اگر فردی به هپاتیت مبتلا شود کبد او ملتهب و متورم شده ممکن است زردی یا یرقان در روی ایجاد گردد.حتی دربرخی از موارد کبد بطور دائمی دچار آسیب می شود .داروها موادشیمیایی میکروبها و بخصوص ویروسهااز علل مهم ایجاد کننده هپاتیت هستند. انواع متعددی از ویروسها می توانند در افراد ایجاد هپاتیت نماید از آن جمله هپاتیت نوع A و هپاتیت B و هپاتیتC.

بیماری هپاتیت B

یکی از خطر ناکترین انواع ویروسها هپاتیت B می باشد فردی که به هپاتیت B مبتلا می شودممکن است احساس خستگی ضعف تهوع بی اشتهای نماید ادرار ممکن است پر رنگ و مدفوع کم رنگ تر از معمول به نظر برسد . در مواردی که شخص ممکن است هیچگونه علائمی نداشته باشد تنها روش تشخیص هپاتیت B آزمایش خون است از هر 100 نفر مبتلا به هپاتیت B 10 نفر ویروس را در خون خود به مدت چندین سال نگهداری می کنند این افراد به ظاهر سالم به نظر می رسندو حتی ممکن است که خودشان از این وضعیت خبر نداشته باشند ولی می توانند به راحتی دیگران را آلوده نمایند.

طریقه ابتلاء به هپاتیت B

هپاتیت B به روشهای زیر قابل انتقال می باشد :

تماس با کوچکترین قطره خونی آلوده می تواند فرد سالم را مبتلا سازد

استفاده مشترک از سرنگ و سوزن آلوده

تماس جنسی با فرد آلوده به ویروس

کودک متولد شده از مادر آلوده به ویروس

سوراخ کردن گوش و خالکوبی و ختنه غیر بهداشتی با وسایل آلوده به ویروس

استفاده مشترک از تیغ و مسواک آلوده به ویروس

استفاده از وسایل دندانپزشکی غیر بهداشتی

برای پیشگیری از انتقال هپاتیت B چه باید کرد :

هیچگاه از سرنگ و سوزن مشترک استفاده نکنیم .

در صورت ایجاد زخمی در بدن ، زخم را با آب و صابون شستشو داده ، به وسیله پانسمان به خوبی محافظت نمایید .

اشیاء آلوده به خود را در کیسه پلاستیکی جمع آوری کرده و بسوزانیم .

وسایلی را که به خون آلوده می شوند سریعاً‌با مواد ضد عفونی کننده مانند مایع سفید کننده لباس ( وایتکس ) تمیز نمایید .

در صورت وجود فرد آلوده به ویروس هپاتیت B اطرافیان را بر علیه این بیماری واکسینه شوند

واکسیناسیون کودکان بر علیه بیماری هپاتیت B که شامل سه مرحله ( بدو تولد ، 5/1 ماهگی و 9 ماهگی ) می باشد .

توجه : افراد آلوده به ویروس هپاتیت B باید به طور منظم به پزشک مراجعه کرده و پیگیر بیماری خود باشند و هیچ دارویی را بدون تجویز پزشک مصرف ننمایند .

بیمار مبتلا به عفونت مزمن ویروس هپاتیت B که قادر به پاک کردن آن از بدنش نیست معمولاً‌علایم بالینی خاصل ندارد ولی انتقال دهنده بیماری است و به این طریق ناقل نامیده می شود ( بیشتر مردان هستند تا زنان )

حامل و ناقل ویروس هپاتیت B برای پیشگیری از انتقال ویروس به دیگران باید چه نکاتی را رعایت نمایند ؟

استفاده مداوم از کاندوم در زمان نزدیکی

پوشاندن زخمهای باز

عدم شرکت در آشپزی

در صورت داشتن زخم باز پرهیز از شنا کردن در استخرها و مکان های عمومی

استفاده از مسواک و ریش تراش شخصی

همیشه هنگام مراجعه به دندان پزشک آلودگی خود را اطلاع دهند .

هپاتیت C

هپاتیت C یک بیماری واگیر کبدی است که توسط ویروس هپاتیت C و از طریق تماس با خون افراد آلوده منتقل می شود . بیشتر افرادی که به هپاتیت C آلوده می شوند ویروس را تا آخر عمر به همراه دارند . بعضی از این افراد احساس بیماری نمی کنند و بعضی دچار صدمه کبدی ، هپاتیت مزمن اختلالات کبدی و سرطان کبد می شوند.

فاکتورهای خطر ساز انتقال هپاتیت C کدامند ؟

تزریق خون آلوده

بیماران خاص

اعتیاد تزریقی

اعتیاد استنشاقی به خصوص کوکائین

آسیب نفوذی پوست و مخاط با اجسام برنده آلوده به ویروس ( بزاق دهان )

بیشترین افرادی که در معرض خطر ابتلاء به هپاتیت C هستند چه کسانی هستند ؟

معتادان تزریقی

افرادی که بی بند و باری جنسی دارند .

بیماران خاص و بیمارانی که محصولات خونی دریافت کرده اند .

از مادران آلوده به جنین

کارکنان حرف پزشکی که با خون بیماران در تماس بوده و یا سوزن آلوده به پوست آنها نفوذ یابد .

چگونه باید با فرد مبتلا به هپاتیت C در خانواده زندگی کرد ؟

انتقال ویروس هپاتیت C در داخل خانواده شایع نیست ، حتی جدا سازی قاشق ، بشقاب و لیوان ضروری نیست .

اشتراک استفاده از چه وسایلی باعث انتقال ویروس هپاتیت C می شود ؟

اشتراک در مسواک ، ریش تراش ، ناخن گیر ، برس ، کیسه حمام و سایر وسایل حمام ، سنجاق سر ، وسایل آرایشی و هر گونه جسم برنده و نفوذی باعث
انتقال ویروس می شود و ممنوع است .

هپاتیت C از چه راههای منتقل نمی شود ؟

تماس های فیزیکی معمولی و در آغوش گرفتن

از راه آب و غذا

شنا کردن در استخر

راههای پیشگیری از انتقال هپاتیت C در سوء مصرف کنندگان مواد عبارتست از :

ترک کامل مصرف مواد و ترویج برنامه های پیشگیری از عود

تبدیل مصرف تزریقی به سایر اشکال مصرف

در صورت ادامه تزریق ، استفاده از وسایل تزریق مجزا و استریل

در صورت ادامه تزریق ،‌ترک رفتارهای پرخطر ( علاوه بر خطر اشتراک سوزن مشترک و سرنگ هر وسیله ای مثل فیلتر مشترک می تواند تا حد قابل توجهی خطر انتقال عفونت را افزایش دهد . حتی تمیز کردن وسایل برای از بین بردن ویروس هپاتیت C با استفاده از شستشو اصولی نیست .