انواع الکل و تأثیرات آن بر سلامت انسان

الکل‌ها ترکیبات شیمیایی هستند که بر اساس ساختار مولکولی خود به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: الکل‌های نوع اول، دوم و سوم. در این مقاله به بررسی انواع الکل، ویژگی‌های شیمیایی، کاربردها و خطرات مصرف هر یک خواهیم پرداخت.

الکل‌های نوع اول

۱. متانول (الکل متیلیک)

الکل متیلیک (Methanol) ساده‌ترین نوع الـکـل نوع اول است که برای مصارف صنعتی استفاده می‌شود. این ماده برای بدن انسان بسیار سمی و مرگ‌آور است. متانول در سال ۱۳۶۱ میلادی برای اولین‌بار از چوب استخراج شد و به همین دلیل به آن «الکل چوب» یا «عرق چوب» نیز گفته می‌شود.

خطرات متانول برای سلامتی:

• تبدیل به فرمالدهید و سپس اسید فورمیک در بدن

• آسیب به عصب بینایی و احتمال نابینایی دائمی

• دوز کشنده: تنها ۱۲ تا ۲۰ گرم

کاربردهای متانول شامل تولید فرمالدهید، استفاده به عنوان حلال صنعتی، ضدیخ و همچنین تقلبی کردن اتانول صنعتی است. به دلیل سمیت بالا، استفاده از دستکش، ماسک و تهویه مناسب در هنگام کار با متانول ضروری است.

در صورت مسمومیت با متانول، درمان سریع با اتانول (به‌صورت وریدی یا خوراکی) و انجام دیالیز الزامی است.

۲. اتانول (الکل اتیلیک)

اتانول (Ethanol) پرکاربردترین نوع الکل است که هم در صنعت و هم در تهیه نوشیدنی‌های الکلی استفاده می‌شود. این ماده به طور طبیعی در طی فرآیند تخمیر قندها توسط مخمرها تولید می‌شود.

منابع تولید اتانول:

• میوه‌های رسیده و تخمیرشده

• مواد غذایی حاوی کربوهیدرات مانند خرما، برنج، گندم، ذرت و سیب‌زمینی

به طور کلی، هر زمان واژه «الکل» بدون قید دیگری استفاده شود، منظور همان اتانول است.

الکل‌های نوع دوم

ایزوپروپانول (Isopropanol)

ایزوپروپانول ساده‌ترین الکل نوع دوم است که به صورت مصنوعی تولید می‌شود. این الکل در بدن به استون تبدیل می‌شود و مصرف خوراکی آن بسیار خطرناک و در مواردی منجر به مرگ افراد وابسته به الکل شده است.

کاربردهای ایزوپروپانول:

• ضدعفونی کردن پوست

• استفاده در صنایع به عنوان حلال صنعتی

الکل‌های نوع سوم

بوتانول (Butanol)

بوتانول جزو الکل‌های نوع سوم بوده و در صنایع مختلف برای تولید سوخت، حلال و ترکیبات شیمیایی به کار می‌رود. مصرف خوراکی این نوع الکل می‌تواند آسیب‌های جدی به مغز، سیستم گوارشی و اعصاب مرکزی وارد کند.

عوارض مصرف بوتانول:

• نابینایی

• آسیب مغزی

• اختلال در سیستم گوارشی

• مرگ در صورت مصرف مقادیر زیاد

نتیجه‌گیری

آشنایی با انواع الکل و خطرات آن‌ها به ما کمک می‌کند تا از مصرف ناآگاهانه این مواد جلوگیری کرده و در محیط‌های کاری و صنعتی، اقدامات ایمنی لازم را رعایت کنیم. به خاطر داشته باشید که مصرف هرگونه الکل صنعتی برای بدن خطرناک است. برای ترک الکل خود یا فرزندانتان می‌توانید با مشاوران کمپ جمشیدیه به صورت رایگان مشورت نمایید.