پورن با مغز چه می‌کند و راهکارهای ترک اعتیاد آن چیست؟ (Porn addict) خیلی‌ها فکر می‌کنند تماشای پورن ضرری ندارد؛ اما آیا واقعاً این‌طور است؟ مطالعات و تحقیقات زیادی نشان داده‌اند تماشای پورن دارای پیامدهای ناخوشایندی است، چه از جهت اثری که بر مغز می‌گذارد و چه از جنبه‌های شخصی و اجتماعی.

تماشای پورن

امروزه حجم زیادی از محتوای پورنوگرافی به‌صورت آنلاین در دسترس است و طبق آمار، در سال ۲۰۲۲ چهل میلیون آمریکایی به طور مرتب از وب‌سایت‌های پورن بازدید کرده‌اند. تعداد افرادی که از پورنوگرافی استفاده می‌کنند زیاد شده و در جوامع پزشکی و علمی نیز تحقیقات بسیاری در مورد اثرات پورنوگرافی صورت‌گرفته است.

با کمک پیشرفت‌هایی که طی دهه گذشته در علوم اعصاب حاصل شده، اکنون دانشمندان می‌توانند تماشای پورن را که چگونه بر مغز و بدن اثر می‌گذارد، بررسی کنند.

تماشای پورن مغز را فریب می‌دهد

قسمتی در مغز به نام «مرکز پاداش» وجود دارد که به شکل‌دهی عادات شما کمک می‌کند. این قسمت از مغز هورمون‌هایی ترشح می‌کند که دوپامین یکی از آنهاست و ارتباطات میان رفتارها و مطلوبیت این رفتارها را برقرار می‌کند. دوپامین به نام هورمون لذت نیز معروف است و بین یک سری از عادات و پاداش‌ها پاداشی را به وجود می‌آورد.

فعالیت‌هایی مثل ورزش‌کردن، غذاخوردن و رابطه جنسی همگی، واکنش‌هایی را در این قسمت از مغز ایجاد می‌کنند. اما در مورد پورنوگرافی، واکنش مغز متفاوت با واکنشی است که نسبت به محرک‌های معمولی مثل خوردن یک شیرینی یا گیم بازی‌کردن نشان می‌دهد.

در بیشتر رفتارهای روزانه، مغز یک کلید «خاموش» دارد که وقتی یک میل یا هوس ارضا شد، ترشح دوپامین را متوقف می‌کند؛ اما پورنوگرافی اثری بسیار شبیه داروی مخدر بر مغز دارد و میزان ترشح دوپامین را مرتباً افزایش می‌دهد. به‌مرورزمان، مغز نسبت به این دوپامین زیاد مقاوم شده و نیاز به تماشای بیشتر پورن یا محتوایی قوی‌تر و محرک‌تر دارد (و یا گاهی هر دو) تا به همان میزان لذت برسد.

در چند مطالعه، اسکن‌های مغز افراد معتاد به پورن مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد مغز این افراد واکنش‌هایی شبیه مغز معتادان به مواد مخدر دارد. طبق یافته‌ها، مغز افرادی که پورن تماشا می‌کنند در واقع کوچک‌تر از مغز افراد سالم است، خصوصاً قسمتی از مغز که مسئول تصمیم‌گیری و تفکرات مهم است.

محققان متوجه شده‌اند استفاده زیاد از پورنوگرافی منجر به فعالیت کمتر در مدار پاداش مغز می‌شود. همچنین وقتی مرکز پاداش مغز به‌واسطه محرکی مثل پورن تغییر پیدا کند، فرد را وامی‌دارد تا به طرز وسواس‌گونه‌ای به دنبال فعالیت محرک قوی‌تری باشد تا نیاز به دوپامینش را جوابگو باشد.

بسیاری از داروهای مخدر مستقیماً باعث ترشح دوپامین می‌شوند، بدون اینکه ما را مجبور کنند کاری برای رسیدن به این هدف انجام دهیم و این می‌تواند به سیستم پاداش دوپامین آسیب وارد نماید. در پورن گویی فرد یک رابطه جنسی بدون تلاشی برای خواستن برقرار می‌کند. امروزه اسکن‌های مغز نشان می‌دهند پورن می‌تواند مرکز پاداش مغز را نیز تغییر دهد.

به طور خلاصه وقتی فرد پورن تماشا می‌کند، مغزش به لذت کمتری می‌رسد و این رفتار را بیشتر از او می‌خواهد که اغلب باعث حساسیت‌زدایی شده و رفتار موردنظر را تشدید می‌کند.

کمپ ترک اعتیاد جمشیدیه | پورن با مغز چه می‌کند و راهکارهای ترک اعتیاد اعتیاد آن چیست؟

تماشای پورنوگرافی سیم‌کشی مغز را تغییر می‌دهد!

وقتی مرکز پاداش مغز، ترشح دوپامین و هورمون‌های مرتبط را فعال می‌کند، پروتئینی به نام DeltaFosB نیز ترشح می‌شود که به‌عنوان یک تقویت‌کننده عمل می‌کند. در نتیجه این اثر، مسیرهای عصبی ایجاد می‌شوند تا رفتاری که فرد انجام می‌دهد را به احساسی که دارد، مرتبط کنند. در مورد پورنوگرافی، لذتی که دریافت می‌شود با تماشای پورن قویاً ارتباط دارد.

این ارتباط باعث می‌شود فرد احساس کند به میزان بیشتری از این فعالیت نیاز دارد و به همین دلیل بیشتر و بیشتر به پورنوگرافی برمی‌گردد. وقتی پروتئین تقویت‌کننده به میزان زیاد در مغز تجمع می‌کند باعث تغییراتی ماندگار در مغز می‌شود که شدت اعتیاد فرد را بیشتر و بیشتر می‌کند.

وقتی مسیرهای عصبی، مرکز پاداش مغز را به چیزی مضر ربط می‌دهند، باورهای قبلی در مورد اینکه چه چیزی نامناسب و غیراخلاقی است سست شده و فرد فکر می‌کند این رفتارها نرمال و عادی است. مطالعه‌ای دریافت افرادی که در معرض میزان قابل‌توجهی پورن قرار می‌گیرند، فکر می‌کنند چیزهایی مثل رابطه جنسی خشن عادی است.

پورنوگرافی بر روابط فرد اثر می‌گذارد

تماشای پورن خشن دارای اثرات سمی است که می‌تواند باعث آسیب‌های طولانی‌مدت به توانایی نوجوانان برای داشتن روابطی سالم بشود. مثلاً مطالعات نشان می‌دهند تماشای پورن می‌تواند نگرش در مورد زنان را تغییر دهد. مردهایی که اغلب پورن تماشا می‌کنند بیشتر احتمال دارد زنان را به چشم وسیله ببینند و نگرش‌های زن‌ستیزانه داشته باشند.

ضمناً پورن برای خیلی از نوجوانان منبعی برای دریافت اطلاعات جنسی است و این منبع غلط باعث ایجاد نگاه و ایده‌های غیرواقعی و فانتزی در آنها می‌شود.

تماشای پورنوگرافی در سن پایین می‌تواند مضر باشد

ریسک معتادشدن به پورنوگرافی در میان نوجوانان بیشتر است؛ زیرا مرکز پاداش در مغز آنها ۲ تا ۴ بار واکنش قوی‌تر نشان می‌دهد. نوجوانانی که در معرض محتواهای جنسی قرار می‌گیرند بیشتر احتمال دارد در سنین پایین سراغ روابط جنسی بروند و در واقع قرارگرفتن در معرض پورنوگرافی در سن پایین، یک ریسک فاکتور مهم برای اعتیادهای جنسی و دیگر اختلالات جنسی می‌باشد.

پورن اعتیادآور است

در مورد اثر تماشای پورن بر مغز تحقیقات زیادی انجام شده است.

یافته‌ها نشان می‌دهند تماشای پورن اثری مشابه داروهای مخدر بر مغز دارد و در واقع محرک بسیار قوی است که هورمون‌های طبیعی لذت را در بدن شما به‌گونه‌ای افزایش می‌دهد که به‌راحتی باعث اعتیاد می‌شود.

تقریباً همه مطالعاتی که در این زمینه انجام شده‌اند، اثر اعتیادآور تماشای پورن را تأیید کرده‌اند. البته افرادی که پورن تماشا می‌کنند خود را معتاد نمی‌دانند. برای اثبات، خوب است از این افراد خواست که ۳۰ روز را بدون تماشای پورن سپری کنند، اگر نتوانستند، پس باید بدانند که آنها هم یک معتاد هستند. فهمیدن این اثر قدرتمند پورن می‌تواند زندگی فرد را تغییر دهد.

در چند مطالعه، اسکن‌های مغز افراد معتاد به پورنوگرافی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد مغز این افراد واکنش‌هایی شبیه مغز معتادان به مواد مخدر دارد. طبق یافته‌ها، مغز افرادی که پورن تماشا می‌کنند در واقع کوچک‌تر از افراد سالم است، خصوصاً قسمتی از مغز که مسئول تصمیم‌گیری و تفکرات مهم است.

اثرات تماشای پورن بر کار و درس و زندگی

اثرات مخرب اعتیاد به پورنوگرافی در زندگی و اهداف فرد اختلال ایجاد می‌کند. افراد زیادی به‌ خاطر اعتیاد به پورن، کار خود را از دست‌ داده‌اند یا نتوانسته‌اند از پس امتحانات مدرسه و دانشگاه بربیایند. خیلی از افراد ساعت‌های زیادی را صرف تماشای پورن می‌کنند و زمان ارزشمندی را که هرگز برنمی‌گردد به هدر می‌دهند. هزینهٔ فرصت‌های ازدست‌رفته به‌واسطه عادت به تماشای پورن بسیار سنگین است.

تماشای پورن باعث رفتارهای غیرمعقول می‌شود

رفتارهای غیرمعقول ارتباط تنگاتنگی با اعتیاد به پورن و اثرات آن بر دیگر رفتارهای فرد دارند. یکی از بارزترین علائم اعتیاد به پورن، زمانی است که فرد با وجود اینکه پیامدهای منفی این عادتش را دیده و تجربه می‌کند، باز هم به این کار ادامه می‌دهد و این چنین می‌شود که امور زندگی‌اش دچار اختلال می‌شوند.

اثرات پورن بر سلامت روان

اگر شخصی به‌خاطر اعتیاد به پورن رفتارهای غیرعقلانی داشته باشد، به سلامت روان و هیجانات خود آسیب می‌زند. تحقیقات نشان می‌دهد عادت به تماشای پورن می‌تواند عواقب روانی زیر را داشته باشد:

• افسردگی
• اضطراب
• احساس شرم

اثرات تماشای پورن بر جسم

پورن نه‌تنها بر مغز اثر می‌گذارد؛ بلکه اثراتی بر جسم نیز دارد. در مردان این اثرات می‌تواند به‌صورت پدیده‌ای به نام اختلال نعوظ ناشی از پورن نمایان شود. همچنین مطالعات اخیر نشان می‌دهند پورن می‌تواند یک عامل مهم در اختلالات جنسی زنان باشد.

درمان اعتیاد به پورنوگرافی

به دلیل اینکه استفاده افراطی از پورنوگرافی هنوز در زمینه پزشکی رسماً یک اختلال محسوب نمی‌شود، راه‌های درمانی این عارضه نیز به طور کامل ارائه نشده‌اند. اما برای مدیریت اثرات تماشای پورن، راه‌های زیادی وجود دارد. در زیر به راهکارهای ترک اعتیاد پورن می‌پردازیم:

دارو درمانی

ممکن است برای درمان وابستگی هیجانی به پورن، نالترکسون تجویز شود. این دارو معمولاً برای مدیریت وابستگی به الکل و اعتیاد به هروئین به کار می‌رود. نالترکسون تا حدودی می‌تواند هم تمایل به پورن و هم احساس لذت ناشی از تماشای آن را کاهش دهد.

پورنوگرافی تراپی و CBT

صحبت و مشورت با یک مشاور و درمانگر حرفه‌ای یکی از بهترین راه‌ها برای تحت کنترل گرفتن رفتارهای منفی است. همچنین استفاده از تکنیک‌هایی مثل خانواده‌درمانی و مشاوره رابطه می‌تواند به ریشه‌یابی این رفتار غلط کمک کند.

درمانگر می‌تواند به فرد کمک کند با روش درمان شناختی رفتاری (CBT)، علت عادت اشتباه خود را پیدا کرده و روش‌های ترک تماشای پورنوگرافی را فرابگیرد و به طور مؤثر به کار ببرد.

عدم دسترسی به فیلم‌های پورنوگرافی

این یکی از اولین اقداماتی است که فرد باید انجام دهد و هر راهی که دسترسی به پورنوگرافی را ممکن می‌کند مسدود نماید. این اقدامات می‌تواند شامل بلاک کردن و پاک‌کردن سایت‌های پورن روی رایانه و تلفن همراه و… و گذاشتن فیلتر برای سوشال‌مدیا باشد. حتی می‌توان یک پورن بلاکر روی وسیله خود نصب کند و از یک نفر دیگر بخواهد برای آن پسورد بگذارد؛ در نتیجه دسترسی به پورن آنلاین خیلی سخت خواهد شد.

پر کردن اوقات فراغت

اوقات فراغت و بیکاری فرد باید کاملاً پُر شود و چه‌بهتر که سراغ فعالیت‌های جدیدی برود و از این مکانیسم برای دور نگه‌داشتن ذهنش از پورن کمک بگیرد. می‌توان عادات سالمی ایجاد کرد و با آن جسم و فکر خود را مشغول کرد. مثلاً ورزشی که دوست دارد، بیشتر با عزیزان وقت گذراندن و هر کار دیگری که دوپامین را به شیوه‌ای سالم بالا می‌برد.

دوری از هر چیزی که فکر را به سمت پورن می‌برد

فرد باید از هر موقعیتی که باعث می‌شود دلش بخواهد از پورنوگرافی استفاده کند دوری نماید. مثلاً در ساعت‌هایی که قبلاً عادت داشته پورن تماشا کند اصلاً سراغ رایانه خود نرود. همچنین باید یاد بگیرد وقتی این تمایل سراغش آمد چگونه بر آن غلبه کند.

منبع: rebirth.ir