چندی پیش بود که معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر از توزیع “بوپرنورفین نالوکسان” در مراکز اقامتی میان مدت درمان اعتیاد سازمان بهزیستی (مراکز ماده 15) خبر داد؛ در حالیکه اکنون معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور با این تصمیم موافق نیست و توزیع این دارو را در مراکز درمان اعتیاد اقدامی نا همسو با رویکرد کلی این مراکز میداند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، اوایل آبان ماه سال جاری بود که معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرد از این پس “بوپرنورفین نالوکسان” در مراکز اقامتی میان مدت درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور که از طریق روشهای غیردارویی بیماران را درمان میکنند توزیع خواهد شد.
وی همچنین خاطرنشان کرده بود که هرچند این مراکز از طریق روشهای غیردارویی بیماران را درمان میکنند اما در همه جای دنیا اثبات شده است که اگر سم زدایی با دارو انجام و ادامه درمان برای پیشگیری از عود در مراکز اقامتی دنبال شود، توفیق بالاتر خواهد بود. به همین دلیل مکانیسمی را طراحی کردیم که مراکز اقامتی که اغلب از بهزیستی مجوز دارند بیشتر از “بوپرنورفین نالوکسان” استفاده کنند و این دارو در اختیار این مراکز قرار گرفته و در اختیار داروخانهها نباشد.
این در حالیست که محسن روشنپژوه، معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور نظری متفاوت با مسئولین ستاد مبارزه با مواد مخدر دارد و در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایسنا در این مورد اظهار کرد: طبق آئیننامه اجرایی مراکز مجاز موضوع تبصره 1 ماده 15، رویکرد اصلی مراکز درمان اقامتی سمزدایی و بازگیری بیماران ترجیحاً با مشارکت و استفاده از گروههای همتاست.
وی ادامه داد:
طبق دستورالعمل مراکز مجاز موضوع ماده 15، بخش سمزدایی درمان در این مراکز بر مداخلات غیر داروویی تکیه دارد و درصورت نیاز به تجویز دارو از داروهای آگونیست چون بوپرنورفین استفاده نمی شود. معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در ادامه اظهار کرد: قبل از طرح این موضوع در جلسه کمیته “درمان و حمایتهای اجتماعی” جلسهای بین ستاد مبارزه با مواد مخدر و وزارت بهداشت تشکیل شد و از بهزیستی برای آن جلسه دعوت نشده بود تا در جریان ادله و استدلال های مطرح شده قرار گیرد، از این رو وقتی موضوع در جلسه “کمیته درمان ستاد مبارزه با موادمخدر” مطرح شد، با این پیشنهاد موافق نبودیم. البته با عنایت به اینکه در حال حاضر تقریبا تمام مراکز اقامتی تحتنظر بهزیستی فعالیت میکنند شایسته بود که بهزیستی نیز به این جلسه دعوت میشد.
وی افزود:
در آن جلسه کمیته درمان پیشنهاد کردیم تا طی نشستی با حضور نمایندگان بهزیستی موضوع از لحاظ کارشناسی و نظارتی دقیقتر بررسی گردد، لیکن این پیشنهاد پذیرفته نشد چون مکانیسم کمیته درمان در خصوص مصوبات “رأیگیری” است و بهزیستی نیز تنها یک رای دارد.
روشنپژوه در ادامه اظهار کرد:
در حال حاضر مراکز اقامتی میانمدت درمان اعتیاد ( مراکز ماده 15 ) حتی برای تامین پزشک که بتواند در مرکز حضور یافته و فرآیند غربالگری و درمان را کنترل و نظارت کند، با مشکل روبرو هستند؛ در چنین شرایطی اگر قرار باشد دارویی مانند بوپرنورفین نیز در این مراکز توزیع شود نیازمند سازو کار مناسبی است که اکنون این مراکز فاقد آن هستند.
وی در ادامه ضمن تاکید بر آنکه بهزیستی بعنوان سازمانی که عمده مجوز های مراکز اقامتی ماده 15 را در سراسر کشور صادر و بر فعالیت آنها نظارت دارد، تاکید کرد که سازمان بهزیستی با توزیع “بوپرنورفین” در این مراکز موافق نیست.
به گزارش ایسنا با وجود آنکه ستاد مبارزه با مواد مخدر منتفیشدن توزیع «بوپرنورفین» در داروخانههای منتخب را نیز اعلام کرده بود، معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در این باره نیز صحبت کرد و گفت: بوپرنورفین دارویی است که باید تحت کنترل و نظارت پزشک مصرف شود، ضمن آنکه براساس قوانین بینالمللی نمیتوان بوپرنورفین و یا متادون را بیقاعده توزیع و مصرف کرد؛ در کنوانسیونهای بینالمللی نیز تاکید شده است که این داروها باید تحت کنترل و در یک فرآیند مشخص توزیع شوند، به همین دلیل در چنین شرایطی توزیع عمومی آنها در داروخانهها صحیح نیست.
روشن پژوه در ادامه در خصوص عمده تفاوتهای دو داروی “بوپرنورفین” و “متادون” نیز اظهار کرد: این دو دارو تفاوتهایی با یکدیگر دارند که در بالین فرد مصرف کننده خود را نشان می دهند، به همین دلیل تمام افرادی که “متادون” مصرف می کنند نمی توانند “بوپرنورفین” مصرف کنند ضمن اینکه تغییر مصرف از متادون به بوپرنورفین باید حتما با تجویز و تشخیص پزشک صورت گیرد .
روشنپژوه در خاتمه ضمن تاکید بر اینکه هر دوی این داروها به لحاظ ساختار دارویی سالم و تایید شده هستند در عین حال خاطرنشان کرد: چنانچه این داروها با مدیریت و کنترل پزشک و طی فرآیندی مشخص مصرف شوند عوارض جانبی آنان به نسبت اثرات مثبتشان بسیار کمتر خواهد بود.