هرساله سه و نیم میلیون نفر به واسطه اثرات زیان‌بار الکل جان خود را از دست می‌دهند. مرگ‌ومیر مربوط به الکل غالباً در آخر هفته‌ها روی می‌دهد، اما چنانچه مرگ‌ومیر و میانگین آن‌ها را در طول سال در نظر بگیریم، هر 10 ثانیه یک نفر جان خود را از دست می‌دهد.

به گزارش پایگاه خبری اعتیاد (ادنا)، مواد مخدر زیادی در سطح جهان وجود دارند. در بخش‌هایی از جهان، هرروزه با دور زدن قانون مواد مخدر جدید توسط شیمیدان‌ها ابداع می‌گردند. روی‌هم‌رفته، چنانچه مواد شیمیایی جدید ابداع شوند، آن‌ها پیش از آنکه غیرقانونی اعلام شوند، باید توسط مسئولان مربوطه تایید شوند. امروزه ساخت مواد شیمیایی جدید و مواد مخدر جدید تجارت کلانی محسوب می‌گردد و فناوری ساخت آن‌ها ارزان‌تر و امن‌تر شده است که این خود برای هر فردی که شیمیدان مواد یا سوداگر نیست تبدیل به معضلی شده است. ساخت و تولید چنین مواد مخدری معتادان بیشتر و بیشتری را به وجود می‌آورد و منجر به صدمات و تلفات بیشتری می‌شود. آن‌ها همچنین برای مالیات‌دهندگان هزینه مالی چندانی ندارند، اما هزینه جانی آن‌ها برای برخی افراد برابر است با از دست دادن جان عزیزان خود و برای برخی دیگر جان خود است.

اما چه مواد مخدری خطرناک‌ترین مواد در دنیا هستند؟ مضرترین مواد مخدری که یک فرد می‌تواند مصرف کند چه هستند؟

تعریف مواد مخدر خطرناک؟

عوامل زیادی به تصمیم‌گیری در رابطه با اینکه یک ماده مخدر خطرناک است یا نه بستگی دارد. بسیاری از عوامل باید در نظر گرفته شوند مانند خطر آن در کل برای فرد و جامعه. دیوید نات، پروفسور داروشناسی روانی عصبی، رهبری این پژوهش در رابطه با مواد مخدر در سطح جهان، مصرف مواد مخدر و تأثیرات آن‌ها بر مغز انسان را عهده‌دار است. وی همچنین درزمینهٔ سیاست‌های جهانی مواد مخدر فعالیت می‌کند و دانش مواد (Drug Science)، یک سازمان خیریه و پژوهشی را مدیریت می‌کند. کلیه این موارد سبب می‌گردند که وی فرد مناسبی جهت پرسیدن این سؤال باشد که: خطرناک‌ترین مواد مخدر در جهان کدام هستند؟

سازمان وی مقاله‌ای (1) را در نوامبر سال 2010 تحت عنوان تحلیل تصمیم‌گیری چند معیاری در خصوص مواد مخدر در انگلستان مجدد منتشر نمود. انگلستان ناحیه‌ای تقریباً دشوار جهت مطالعه مواد مخدر در کشورهای جهان اول بشمار می‌رود، اما این تحقیق به خوبی پیش رفت. تنها مشکل این است که این پژوهش تنها پنج سال را دربرمی گیرد و مواد مخدر جدید هر هفته در انگلستان وارد بازار می‌شوند.

آن‌ها 16 معیار گوناگون را در نظر گرفتند تا تعریف کنند که چه عواملی یک ماده مخدر را خطرناک می‌کند. این معیارها عبارت‌اند از:

مرگ‌ومیر خاص ماده مخدر

مرگ‌ومیر مربوط به ماده مخدر

آسیب خاص ماده مخدر

آسیب مربوط به ماده مخدر

وابستگی (اعتیاد)

اختلال عملکرد روانی خاص ماده مخدر

اختلال عملکرد روانی مربوط به ماده مخدر

از دست دادن مایملک (خانه، ماشین، پول)

از دست دادن روابط

مصدومیت

جرم و جنایت

خسارت محیطی

کینه خانوادگی

خسارت بین‌المللی

هزینه اقتصادی

جامعه

جهت روشن ساختن چنین معیارهایی، تفاوت میان خاص ماده مخدر و مربوط به ماده مخدر (به‌عنوان‌مثال) آن است که مرگ‌ومیر خاص ماده مخدر اوردوز هروئین است درحالی‌که مرگ‌ومیر مربوط به مواد مخدر به بیماری مثلاً اچ آی وی ناشی از به اشتراک گذاشتن سوزن در زمان تزریق مواد مرتبط می‌شود. آن‌ها بیست ماده مخدر را بر اساس آن شانزده آسیب رتبه‌بندی کردند و هر یک را به دو دسته کلی تقسیم کردند: آسیب به مصرف‌کننده و آسیب به دیگران.

بیست ماده مخدر به ترتیب زیر طبقه‌بندی شدند:

الکل

هروئین

کراک کوکائین

متآمفتامین

کوکائین

دخانیات

آمفتامین

کانابیس

گاما-هیدروکسی بوتیریت

بنزودیازپین

کتامین

متادون

مفدرون

بوتان

خات

استروئیدهای آنابولیک

اکستازی

ال اس دی

بوپرینورفین

قارچ

از میان کلیه معیارهای مختلف، همه مواد مخدر موردنظر به صورت برابر رتبه‌بندی نشدند. برخی به واسطه اینکه به‌عنوان‌مثال تا چه اندازه به‌طورکلی برای فرد یا جامعه مهم هستند، نرخ بالاتری به دست آورند. متأسفانه، این مسئله اغلب نتیجه تفکر یک محقق است و بنابراین بخش بحث‌برانگیزتر قضیه است. بسته به اینکه شما چگونه فکر می‌کنید مهم‌تر است، شما احتمالاً با این یافته‌ها موافق نیستید یا بسیار موافقید. دسته اول ابراز داشتند که این مطالعه بیش‌ترین کانون توجه را به آسیب‌های اقتصادی معطوف داشته است، اما مطالعه دومی (2) هم توسط گروهی اروپایی انجام شد که دقیقاً همین پروسه را طی کرد، اما بیش‌ترین توجه را به آسیب‌های فردی معطوف داشت.

کدام مواد مخدر خطرناک‌ترین بودند؟

اولین مطالعه انجام‌شده حاکی از آن بود که الکل به دلیل آسیب‌هایش (نه صرفاً محدود به جنبه اقتصادی آن)، خطرناک‌ترین ماده مخدر بود. هروئین و کراک کوکائین تقریباً بافاصله کم در رده‌های بعدی قرار گرفتند و البته خطرناک‌ترین مواد مخدر برای فرد و نه به همین اندازه برای دیگران به شمار می‌آمدند، اگرچه هیچ ماده مخدری به‌اندازه هروئین و کراک کوکائین برای دیگران مضر نبود.

این مطالعه نشان می‌دهد که سه ماده مخدری که کم خطرناک‌تر از بقیه بودند به ترتیب قارچ، بوپرینورفین و ال اس دی بودند. کانابیس نیز در رده میانی قرار داشت، اما متمایل به بخش خطرناک‌تر.

در خصوص مطالعه دوم که معیار محاسبه متفاوت بود، آن‌ها با نتایج تقریباً مشابهی روبرو شدند.

اخیراً سازمان جهانی بهداشت برآورد نموده است که هرساله تقریباً سه و نیم میلیون نفر به واسطه اثرات زیان‌بار الکل جان خود را از دست می‌دهند. مرگ‌ومیر مربوط به الکل غالباً در آخر هفته‌ها روی می‌دهد، اما چنانچه مرگ‌ومیر و میانگین آن‌ها را در طول سال در نظر بگیریم، هر 10 ثانیه یک نفر جان خود را از دست می‌دهد.

کارشناسان بر این نکته صحه گذاشتند که الکل به جرات مضرترین ماده مخدر در جهان است، هم برای فرد و هم برای دیگران و به‌طورکلی اقتصاد. مرگ‌ومیر ناشی از رانندگی در حال مستی و اوردوز الکل بدیهی است، اما همچنین افرادی وجود دارند که به واسطه استفراغ کردن ناشی از مستی درحالی‌که بر روی پشت خود دراز کشیده‌اند، جان خود را از دست می‌دهند. در مدت زمان طولانی، الکل سبب بیماری قلبی عروقی، اختلالات عصبی و بیماری کبد می‌شود و همچنین منجر به عفونت‌ها و بیماری‌های منتقله از طریق روابط جنسی می‌شود زیرا الکل به عنوان یک عامل مهارکننده شناخته می‌شود و بنابراین رفتار پرخطر را به همراه دارد، بنابراین مصرف‌کنندگان الکل باید بسیار مراقب باشند.

اما تا جائیکه به اقتصاد ارتباط پیدا می‌کند، چندین تریلیون دلار هزینه صرف درمان، ترک یا سایر هزینه‌های مربوطه در مورد کلیه آسیب‌ها و مرگ‌ومیر ناشی از الکل، می‌شود.