استفاده از نیکوتین و دخانیات در جوامع امروزی به امری طبیعی تبدیل شده به حدی که درصد بالایی از مردم هر کشور روزانه میلیون ها دلار هزینه خرید سیگار می کنند. شیوع این مسئله در میان جوانان و نوجوانان نیز اتفاق نگران کننده دیگری است. بیش از ۸۵ درصد آمریکایی های بالغ تایید می کنند که در سنین زیر ۲۱ سال به سیگار آلوده بوده اند و این رقم چندان بهبود نیافته.

اما تنباکو تاریخچه ای بسیار طولانی تر از زنگ تفریح دبیرستانی ها یا پنهانی سیگار کشیدن نوجوانان پس از مدرسه دارد. گل توتون ۶ هزار سال پیش از میلاد مسیح در آمریکا کشف و کشت داده شد و از آن زمان، مردم در حال دود کردن یا جویدن برگ این گیاه هستند.

تنباکو حتی در همان روزهای ابتدایی اش هم بحث برانگیز بود، مردم معتقد بودند که این گیاه خواص پزشکی دارد و در قرون وسطی حتی در برابر طاعون خیارکی، از آن استفاده شد. اوایل سده ۱۷ میلادی، شک و تردیدی میان پدید آمدن بیماری هایی نظیر سرطان و استفاده از تنباکو به وجود آمد.

با اینکه هزاران نوع ماده شیمیایی در گیاه تنباکو وجود دارد (و سازندگان سیگار چند صد مدل دیگر هم به آن می افزایند)، آنچه سبب می شود مردم مرتبا سیگار بکشند و از آن لذت ببرند، یک ماده شیمیایی به نام «نیکوتین» است.

تنباکو عضوی از خانواده کشنده بادنجانیان (نام های دیگر: سولاناسه، سیب زمینیان، بلادونا) است، خانواده ای که سیب زمینی، گوجه فرنگی، بادنجان و فلفل دلمه ای از اعضای دیگر آن هستند؛ خانواده ای غنی از آلکالوئیدها. در حدود ۵ درصد از کل وزن گیاه تنباکو را نیکوتین (C10H14N2)، مایع آلکالوئید طبیعی تشکیل داده. آلکالوئید ماده ای است که توسط کربن، هیدروژن، نیتروژن و گاهی اوقات اکسیژن تشکیل شده و می تواند تاثیرات نیرومندی روی بدن انسان داشته باشد. یک لیوان چای و قهوه ای که هر روز صبح می نوشید، نوع دیگری از آلکالوئید به نام کافئین را در خود دارد.

سیگارها به طور معمول ۱۰ گرم نیکوتین را شامل می شوند که بسته به نوع برند گاهی اوقات تا ۲۰ میلی گرم هم بالا می رود. وقتی که سیگار می کشید و دود را وارد ریه های خود می کنید، در حدود ۱ تا ۲ میلی گرم از آن وارد جریان خود می شود.

پس بگذارید دقیق تر و در سطوح سلولی به بررسی اثر نیکوتین روی بدن بپردازیم و ببینیم که این ماده چگونه شیوه کارکرد بدن مان را تغییر می دهد.

نیکوتین و اثرات مصرف

استفاده از نیکوتین و دخانیات در جوامع امروزی به امری طبیعی تبدیل شده به حدی که درصد بالایی از مردم هر کشور روزانه میلیون ها دلار هزینه خرید سیگار می کنند. شیوع این مسئله در میان جوانان و نوجوانان نیز اتفاق نگران کننده دیگری است. بیش از ۸۵ درصد آمریکایی های بالغ تایید می کنند که در سنین زیر ۲۱ سال به سیگار آلوده بوده اند و این رقم چندان بهبود نیافته.
اما تنباکو تاریخچه ای بسیار طولانی تر از زنگ تفریح دبیرستانی ها یا پنهانی سیگار کشیدن نوجوانان پس از مدرسه دارد. گل توتون ۶ هزار سال پیش از میلاد مسیح در آمریکا کشف و کشت داده شد و از آن زمان، مردم در حال دود کردن یا جویدن برگ این گیاه هستند. تنباکو حتی در همان روزهای ابتدایی اش هم بحث برانگیز بود، مردم معتقد بودند که این گیاه خواص پزشکی دارد و در قرون وسطی حتی در برابر طاعون خیارکی، از آن استفاده شد. اوایل سده ۱۷ میلادی، شک و تردیدی میان پدید آمدن بیماری هایی نظیر سرطان و استفاده از تنباکو به وجود آمد.
با اینکه هزاران نوع ماده شیمیایی در گیاه تنباکو وجود دارد (و سازندگان سیگار چند صد مدل دیگر هم به آن می افزایند)، آنچه سبب می شود مردم مرتبا سیگار بکشند و از آن لذت ببرند، یک ماده شیمیایی به نام «نیکوتین» است. تنباکو عضوی از خانواده کشنده بادنجانیان (نام های دیگر: سولاناسه، سیب زمینیان، بلادونا) است، خانواده ای که سیب زمینی، گوجه فرنگی، بادنجان و فلفل دلمه ای از اعضای دیگر آن هستند؛ خانواده ای غنی از آلکالوئیدها.
در حدود ۵ درصد از کل وزن گیاه تنباکو را نیکوتین (C10H14N2)، مایع آلکالوئید طبیعی تشکیل داده. آلکالوئید ماده ای است که توسط کربن، هیدروژن، نیتروژن و گاهی اوقات اکسیژن تشکیل شده و می تواند تاثیرات نیرومندی روی بدن انسان داشته باشد. یک لیوان چای و قهوه ای که هر روز صبح می نوشید، نوع دیگری از آلکالوئید به نام کافئین را در خود دارد.
سیگارها به طور معمول ۱۰ گرم نیکوتین را شامل می شوند که بسته به نوع برند گاهی اوقات تا ۲۰ میلی گرم هم بالا می رود. وقتی که سیگار می کشید و دود را وارد ریه های خود می کنید، در حدود ۱ تا ۲ میلی گرم از آن وارد جریان خود می شود. پس بگذارید دقیق تر و در سطوح سلولی به بررسی اثر نیکوتین روی بدن بپردازیم و ببینیم که این ماده چگونه شیوه کارکرد بدن مان را تغییر می دهد.

تاثیرگذاری نيكوتين

تنظيم خلق، حالت آرامش

افزايش ضربان قلب (هنگام تدخين تنگي نفس، سرفه، مشكلات تنفسي)

اعتياد قوي كه منجر به مصرف طولاني مدت ميشود

عفونت برونشيال

مصرف طولاني مدت

سرطان، اضمحلال ريه

سكته مغزي

حمله قلبي

مصرف

۸۵ تا ۹۰ درصد نيكوتين از طريق كبد متابوليزه مي‌شود نيكوتين داراي نيمه عمر كوتاهي است بعد ورود به بدن سريعاً از طريق شش‌ها وارد جريان خون شده و به مغز مي‌رود و به گيرنده‌هاي خاص متصل مي‌شود طي ۴۰ دقيقه بيش از نيمي از قدرت خود را از دست مي‌دهد ۲۰ تا ۲۵ عدد سيگار در يك پاكت مي‌تواند به همين دليل باشد(۸– تا ۱۰۰۰ دقيقه در طول روز) و نكته جالب اينكه تمرينات ورزشي متابوليزم نيكوتين را تسريع مي‌بخشد و مغز سريع‌تر متاثر مي‌شود.

نيكوتين و مغز

يك سيگار حدود 2/1 ميلي گرم نيكوتين دارد اين ميزان اگر به انسان تزريق شود ميتواند 7 فرد بزرگسال را بكشد تدخين مي‌تواند اين ميزان بطور قابل ملاحظه‌اي رقيق كرده و كاهش دهد نيكوتيني كه باقي مي‌ماند در 5 تا 7 ليتر از هواي شش‌ها مي‌ماند از طريق ديواره‌هاي شش‌ها وارد جريان خون مي‌شود تقريباً 100 نانوگرم نيكوتين در ميلي ليتر خون وجود خواهد داشت اين ميزان يك ميليلاردم ميزاني كه در روي پاكت سيگار نوشته شده است پس زماني كه نيكوتين به مغز ميرسد حدود 40 نانوگرم در ميلي ليتر است. ميزاني كه افراد سيگاري را ارضاء ميكند

اثرات مصرف

افزايش كوتاه مدت فشار خون، ضربان قلب و جريان خون از قلب تنگ و سخت شدن عروق، كمك به تشكيل لايه چربي در عروق مونوكسيد كربن ناشي از سيگار سبب كاهش ميزان اكسيژن در خون مي‌شود مونوكسيد كربن سبب تخريب ديواره داخلي عروق مي‌شود ناهمگوني در اكسيژن درخواست شده و دريافت شده

علائم محروميت

بي قراري

بي صبري

خصومت

اضطراب

خلق افسرده

مشكل در تمركز

بي حوصلگي

كاهش ضربان قلب

افزايش اشتها و وزن

روش مصرف

تدخين (سيگار، سيگارت، پيپ، قليان)

جويدن پودر

استنشاق پودر

در مدت ۸ ثانيه نيكوتين به مغز مي‌رسد

سبب تغيير عملكرد در مغز مي‌شود

نيكوتين شكلي شبيه اسيتيل‌كولين دارد و گيرنده خاص آنها را اشغال مي‌كند

نيكوتين به سلول عصبي آزاد كننده دوپامين نيز متصل ميشود و سبب آزاد شدن دوپامين مي‌شود

داراي ۴۰۰۰ ماده شيميايي ديگر

دو ماده خطرناك در سيگار قير و منوكسيد كربن هستند