داروهای مسکن- خواب آور داروهایی هستند که ایجاد آرامش، رخوت و خواب آلودگی می کنند. مهم ترین آنها بنزودیازپین ها(مثل دیازپام، اکسازپام، لورازپام، فلورازپام و کلونازپام) و باربیتورات ها( مثل فنوباربیتال، سکوباربیتال، و پنتوباربیتال) هستند. این داروها از طریق گیرنده GABA (گاما آمینوتیریک اسید) در بدن عمل می کنند. نسبت به این داروها تحمل پدید می آید و نیزتحمل متقاطع بین این داروها و الکل و جود دارد. این دسته از مواد، وابستگی جسمانی و روانی ایجاد می کنند.
درپزشکی این داروها به عنوان ضد اضطراب، ضد تشنج، شل کننده عضلانی و کمک بی هوشی تجویز می شوند. داروهای مسکن، خواب آور اعتیاد آورند بنابراین نباید آن ها را بیش از چند هفته تجویز نمود.
آثار مصرف داروهای مسکن- خواب آور:
آثار مصرف این داروها معمولا چند ساعت تا یک روز باقی می ماند. این آثار عبارتند از:
تغییرات رفتاری یا روانی( سر خوشی مختصر، رفتار نامناسب جنسی، پرخاشگری، اختلالات درکی، اختلال قضاوت)
گیجی و رخوت و خواب آلودگی
شل شدن عضلات
بهم خوردن تعادل
اختلال عمل کرد شغلی و اجتماعی
عوارض مصرف طولانی مدت داروهای مسکن- خواب آور:
افسردگی
سردرد
ناراحتی گوارشی
آسیب کبدی
اختلال حافظه
علایم مسمومیت با داروهای مسکن- خواب آور:
گیجی و آتاکسی
افت علایم حیاتی
ضعیف شدن رفلکس ها
اغماء
ایست قلبی- تنفسی و مرگ
مصرف بنزودیازپین ها به مقدار 200 برابر دوز مؤثر و مصرف باربیتورات ها به مقدار 3 تا 30 برابر دوز مؤثر، کشنده است.
علایم ترک داروهای مسکن- خواب آور:
علایم ترک معمولا از روز بعد از قطع دارو شروع شده، در طول یک هفته فروکش می کند. این علایم عبارتند از:
افسردگی، اضطراب و بی قراری
اختلال خواب
بی اشتهایی و تهوع
کاهش فشار خون
افزایش درجه حرارت بدن
تشنج
دلیریوم
اغماء و مرگ
این علایم به خصوص در قطع ناگهانی باربیتورات ها پدید می آیند.