استفاده از نیکوتین و دخانیات در جوامع امروزی به امری طبیعی تبدیل شده به حدی که درصد بالایی از مردم هر کشور روزانه میلیون ها دلار هزینه خرید سیگار می کنند. شیوع این مسئله در میان جوانان و نوجوانان نیز اتفاق نگران کننده دیگری است. بیش از ۸۵ درصد آمریکایی های بالغ تایید می کنند که در سنین زیر ۲۱ سال به سیگار آلوده بوده اند و این رقم چندان بهبود نیافته.

اما تنباکو تاریخچه ای بسیار طولانی تر از زنگ تفریح دبیرستانی ها یا پنهانی سیگار کشیدن نوجوانان پس از مدرسه دارد. گل توتون ۶ هزار سال پیش از میلاد مسیح در آمریکا کشف و کشت داده شد و از آن زمان، مردم در حال دود کردن یا جویدن برگ این گیاه هستند.

تنباکو حتی در همان روزهای ابتدایی اش هم بحث برانگیز بود، مردم معتقد بودند که این گیاه خواص پزشکی دارد و در قرون وسطی حتی در برابر طاعون خیارکی، از آن استفاده شد. اوایل سده ۱۷ میلادی، شک و تردیدی میان پدید آمدن بیماری هایی نظیر سرطان و استفاده از تنباکو به وجود آمد.

با اینکه هزاران نوع ماده شیمیایی در گیاه تنباکو وجود دارد (و سازندگان سیگار چند صد مدل دیگر هم به آن می افزایند)، آنچه سبب می شود مردم مرتبا سیگار بکشند و از آن لذت ببرند، یک ماده شیمیایی به نام «نیکوتین» است.

تنباکو عضوی از خانواده کشنده بادنجانیان (نام های دیگر: سولاناسه، سیب زمینیان، بلادونا) است، خانواده ای که سیب زمینی، گوجه فرنگی، بادنجان و فلفل دلمه ای از اعضای دیگر آن هستند؛ خانواده ای غنی از آلکالوئیدها. در حدود ۵ درصد از کل وزن گیاه تنباکو را نیکوتین (C10H14N2)، مایع آلکالوئید طبیعی تشکیل داده. آلکالوئید ماده ای است که توسط کربن، هیدروژن، نیتروژن و گاهی اوقات اکسیژن تشکیل شده و می تواند تاثیرات نیرومندی روی بدن انسان داشته باشد. یک لیوان چای و قهوه ای که هر روز صبح می نوشید، نوع دیگری از آلکالوئید به نام کافئین را در خود دارد.

سیگارها به طور معمول ۱۰ گرم نیکوتین را شامل می شوند که بسته به نوع برند گاهی اوقات تا ۲۰ میلی گرم هم بالا می رود. وقتی که سیگار می کشید و دود را وارد ریه های خود می کنید، در حدود ۱ تا ۲ میلی گرم از آن وارد جریان خود می شود.

پس بگذارید دقیق تر و در سطوح سلولی به بررسی اثر نیکوتین روی بدن بپردازیم و ببینیم که این ماده چگونه شیوه کارکرد بدن مان را تغییر می دهد.

نیکوتین و اثرات مصرف

استفاده از نیکوتین و دخانیات در جوامع امروزی به امری طبیعی تبدیل شده به حدی که درصد بالایی از مردم هر کشور روزانه میلیون ها دلار هزینه خرید سیگار می کنند. شیوع این مسئله در میان جوانان و نوجوانان نیز اتفاق نگران کننده دیگری است. بیش از ۸۵ درصد آمریکایی های بالغ تایید می کنند که در سنین زیر ۲۱ سال به سیگار آلوده بوده اند و این رقم چندان بهبود نیافته.
اما تنباکو تاریخچه ای بسیار طولانی تر از زنگ تفریح دبیرستانی ها یا پنهانی سیگار کشیدن نوجوانان پس از مدرسه دارد. گل توتون ۶ هزار سال پیش از میلاد مسیح در آمریکا کشف و کشت داده شد و از آن زمان، مردم در حال دود کردن یا جویدن برگ این گیاه هستند. تنباکو حتی در همان روزهای ابتدایی اش هم بحث برانگیز بود، مردم معتقد بودند که این گیاه خواص پزشکی دارد و در قرون وسطی حتی در برابر طاعون خیارکی، از آن استفاده شد. اوایل سده ۱۷ میلادی، شک و تردیدی میان پدید آمدن بیماری هایی نظیر سرطان و استفاده از تنباکو به وجود آمد.
با اینکه هزاران نوع ماده شیمیایی در گیاه تنباکو وجود دارد (و سازندگان سیگار چند صد مدل دیگر هم به آن می افزایند)، آنچه سبب می شود مردم مرتبا سیگار بکشند و از آن لذت ببرند، یک ماده شیمیایی به نام «نیکوتین» است. تنباکو عضوی از خانواده کشنده بادنجانیان (نام های دیگر: سولاناسه، سیب زمینیان، بلادونا) است، خانواده ای که سیب زمینی، گوجه فرنگی، بادنجان و فلفل دلمه ای از اعضای دیگر آن هستند؛ خانواده ای غنی از آلکالوئیدها.
در حدود ۵ درصد از کل وزن گیاه تنباکو را نیکوتین (C10H14N2)، مایع آلکالوئید طبیعی تشکیل داده. آلکالوئید ماده ای است که توسط کربن، هیدروژن، نیتروژن و گاهی اوقات اکسیژن تشکیل شده و می تواند تاثیرات نیرومندی روی بدن انسان داشته باشد. یک لیوان چای و قهوه ای که هر روز صبح می نوشید، نوع دیگری از آلکالوئید به نام کافئین را در خود دارد.
سیگارها به طور معمول ۱۰ گرم نیکوتین را شامل می شوند که بسته به نوع برند گاهی اوقات تا ۲۰ میلی گرم هم بالا می رود. وقتی که سیگار می کشید و دود را وارد ریه های خود می کنید، در حدود ۱ تا ۲ میلی گرم از آن وارد جریان خود می شود. پس بگذارید دقیق تر و در سطوح سلولی به بررسی اثر نیکوتین روی بدن بپردازیم و ببینیم که این ماده چگونه شیوه کارکرد بدن مان را تغییر می دهد.

تاثیرگذاری نیکوتین

تنظیم خلق، حالت آرامش

افزایش ضربان قلب (هنگام تدخین تنگی نفس، سرفه، مشکلات تنفسی)

اعتیاد قوی که منجر به مصرف طولانی مدت میشود

عفونت برونشیال

مصرف طولانی مدت

سرطان، اضمحلال ریه

سکته مغزی

حمله قلبی

مصرف

۸۵ تا ۹۰ درصد نیکوتین از طریق کبد متابولیزه می‌شود نیکوتین دارای نیمه عمر کوتاهی است بعد ورود به بدن سریعاً از طریق شش‌ها وارد جریان خون شده و به مغز می‌رود و به گیرنده‌های خاص متصل می‌شود طی ۴۰ دقیقه بیش از نیمی از قدرت خود را از دست می‌دهد ۲۰ تا ۲۵ عدد سیگار در یک پاکت می‌تواند به همین دلیل باشد(۸– تا ۱۰۰۰ دقیقه در طول روز) و نکته جالب اینکه تمرینات ورزشی متابولیزم نیکوتین را تسریع می‌بخشد و مغز سریع‌تر متاثر می‌شود.

نیکوتین و مغز

یک سیگار حدود 2/1 میلی گرم نیکوتین دارد این میزان اگر به انسان تزریق شود میتواند 7 فرد بزرگسال را بکشد تدخین می‌تواند این میزان بطور قابل ملاحظه‌ای رقیق کرده و کاهش دهد نیکوتینی که باقی می‌ماند در 5 تا 7 لیتر از هوای شش‌ها می‌ماند از طریق دیواره‌های شش‌ها وارد جریان خون می‌شود تقریباً 100 نانوگرم نیکوتین در میلی لیتر خون وجود خواهد داشت این میزان یک میلیلاردم میزانی که در روی پاکت سیگار نوشته شده است پس زمانی که نیکوتین به مغز میرسد حدود 40 نانوگرم در میلی لیتر است. میزانی که افراد سیگاری را ارضاء میکند

اثرات مصرف

افزایش کوتاه مدت فشار خون، ضربان قلب و جریان خون از قلب تنگ و سخت شدن عروق، کمک به تشکیل لایه چربی در عروق مونوکسید کربن ناشی از سیگار سبب کاهش میزان اکسیژن در خون می‌شود مونوکسید کربن سبب تخریب دیواره داخلی عروق می‌شود ناهمگونی در اکسیژن درخواست شده و دریافت شده

علائم محرومیت

بی قراری

بی صبری

خصومت

اضطراب

خلق افسرده

مشکل در تمرکز

بی حوصلگی

کاهش ضربان قلب

افزایش اشتها و وزن

روش مصرف

تدخین (سیگار، سیگارت، پیپ، قلیان)

جویدن پودر

استنشاق پودر

در مدت ۸ ثانیه نیکوتین به مغز می‌رسد

سبب تغییر عملکرد در مغز می‌شود

نیکوتین شکلی شبیه اسیتیل‌کولین دارد و گیرنده خاص آنها را اشغال می‌کند

نیکوتین به سلول عصبی آزاد کننده دوپامین نیز متصل میشود و سبب آزاد شدن دوپامین می‌شود

دارای ۴۰۰۰ ماده شیمیایی دیگر

دو ماده خطرناک در سیگار قیر و منوکسید کربن هستند