داروهای مسکن- خواب آور داروهایی هستند که ایجاد آرامش، رخوت و خواب آلودگی می کنند. مهم ترین آنها بنزودیازپین ها(مثل دیازپام، اکسازپام، لورازپام، فلورازپام و کلونازپام) و باربیتورات ها( مثل فنوباربیتال، سکوباربیتال، و پنتوباربیتال) هستند. این داروها از طریق گیرنده GABA (گاما آمینوتیریک اسید) در بدن عمل می کنند. نسبت به این داروها تحمل پدید می آید و نیزتحمل متقاطع بین این داروها و الکل و جود دارد. این دسته از مواد، وابستگی جسمانی و روانی ایجاد می کنند.
درپزشکی این داروها به عنوان ضد اضطراب، ضد تشنج، شل کننده عضلانی و کمک بی هوشی تجویز می شوند. داروهای مسکن، خواب آور اعتیاد آورند بنابراین نباید آن ها را بیش از چند هفته تجویز نمود.

آثار مصرف داروهای مسکن- خواب آور:

آثار مصرف این داروها معمولا چند ساعت تا یک روز باقی می ماند. این آثار عبارتند از:

تغییرات رفتاری یا روانی( سر خوشی مختصر، رفتار نامناسب جنسی، پرخاشگری، اختلالات درکی، اختلال قضاوت)

گیجی و رخوت و خواب آلودگی

شل شدن عضلات

بهم خوردن تعادل

اختلال عمل کرد شغلی و اجتماعی

عوارض مصرف طولانی مدت داروهای مسکن- خواب آور:

افسردگی

سردرد

ناراحتی گوارشی

آسیب کبدی

اختلال حافظه

علایم مسمومیت با داروهای مسکن- خواب آور:

گیجی و آتاکسی

افت علایم حیاتی

ضعیف شدن رفلکس ها

اغماء

ایست قلبی- تنفسی و مرگ

مصرف بنزودیازپین ها به مقدار 200 برابر دوز مؤثر و مصرف باربیتورات ها به مقدار 3 تا 30 برابر دوز مؤثر، کشنده است.

علایم ترک داروهای مسکن- خواب آور:

علایم ترک معمولا از روز بعد از قطع دارو شروع شده، در طول یک هفته فروکش می کند. این علایم عبارتند از:

افسردگی، اضطراب و بی قراری

اختلال خواب

بی اشتهایی و تهوع

کاهش فشار خون

افزایش درجه حرارت بدن

تشنج

دلیریوم

اغماء و مرگ

این علایم به خصوص در قطع ناگهانی باربیتورات ها پدید می آیند.