شيشه ماده محرک و ديوانه كننده

طي چند سال گذشته كشور ما به طور جدي درگير مشكل مصرف مواد محركي به نام شيشه شده است كه علاوعه برمردان در ميان دختران و زنان نيز شايع گرديده است. قاچاق چيان با اين شعار كه شيشه مورفين ندارد پس اعتيادآور نيست مصرف آن را تبليغ مي‌نمايند. اما واقعيت اين است كه شيشه يك ماده محرك بسيار اعتيادآور است كه در حال حاضر درمان آن از مشكل‌ترين درمان‌های سوء مصرف مواد است.

مرحله‌ اول ماه عسل

مدت 4 هفته

دو هفته اول قطع مصرف شيشه زمان علائم ترك محسوب مي شود، اين علائم بيشتر رواني است و علائم جسماني بسيار كم است پرخوابي- بدخوابي- كلافگي- بي‌رمقي- افزايش اشتها، كاهش تمركز- عصبانيت و …..
از علائمي هستند كه بيمار در دو هفته اول تجربه مي‌كند ورزش‌هاي آرامش بخش راه رفتن در هواي آزاد- دوش آب گرم- ماساژ دادن عالي هستند.

بعد از دو هفته اول حال عمومي بيمار خوب مي‌شود و بيمار احساس مي‌كند بهبود يافته و به اين خاطر ممكن است نخواهد به درمانش ادامه دهد.

اين احساس بهبودي كه به طور متوسط 4 هفته طول مي‌كشد را ماه عسل مي‌گويند اگر بيمار در دوره ماه عسل انرژي- شوق- احساس خوش‌بيني خود را به فعاليت‌هاي بهبودي سوق دهد مي‌تواند پابه‌هاي محكمي براي موفقيت خود بر پا كند.

مرحله دوم ديوار

يك ماه و نيم تا پنج ماه از قطع مصرف مغز بيمار شروع به ترميم آسيب‌هاي وارد شده توسط شيشه مي‌كند و عمل ترميم شدن باعث مي‌شود يك بيمار دچار علائمي كه بيشتر احساسي و فكري هستند و ممكن است ناخوشانيدهم باشند گردد. علائمي مثل غم- نااميدي- ترس و چون بيمار خود را درون چند ديوار مي‌بيند كه بيرون آمدن از آن سخت است به آن ديوار مي‌گويند اين احساسات كه در اين مرحله پيدا مي‌شوند به علت تغييرات شيميايي است كه در مغز اتفاق مي‌افتد اين احساسات ناخوشايند در صورت ادامه پاكي از بين خواهند رفت.

مهم‌ترين علائم اين احساسات- تحريك‌پذيري- كاهش تمركز- كاهش انرژي- افسردگي مي‌باشند در اين دوره بيمار بايد به اين نكته توجه كند كه فقط امروز پاك بماند. ورزش در اين دوره كمك بسيار بزرگي به بيمار مي‌كند. طي كردن اين دوره يك موفقيت بسيار بزرگ تلقي مي‌شود.

وصل شدن به طبيعت- استخر و سونا- باغباني- فرا گرفتن كارهاي مورد علاقه هنري مثل خطاطي- سفال‌گري- نوازندگي. قرار دادن پا در آب و ……
همگي به گذراندن اين دوره كمك خواهند كرد.

مرحله سوم سازگاري مجدد

بعد از 5 ماه مغز به صورت اساسي بهبود پيدا مي‌كند در اين زمان وظيفه بيمار شيوه زندگي به صورتي است كه به ادامه بهبودي وي كمك كند از طريق وصل شدن به جلسات در اين دوره گاهي وسوسه اتفاق مي‌افتد.

بالا بردن آگاهي نسبت به عوامل خطرساز و عوامل حفاظت كننده از ميزان عود به مقدار زياد خواهد كاست.

عمل كردن به اين شعار انجمن معتادان گمنام «دوري از زمين بازي- يا بازي- توپ بازي» ابزار بسيار خوبي براي گذراندن تمام مراحل فوق است به نمونه‌هايي از عوامل خطرساز در جدول زير توجه كنيد

موقعيت (عوامل خطرساز) روش برخورد (عوامل حفاظت كننده)
دوستان شما مصرف كننده هستند و انسان هم كه نمي‌تواند تنها بماند چه مي‌كنيد؟
سعي كنيد با شركت در جلسات 12قدمي دوستان جديدي پيدا كنيد.

كارهايتان را طوري برنامه‌ريزي كنيد كه بيشتر در كنار دوستان پاك و اعضاي خانواده باشيد.

به فعاليت يار سرگرمي‌هايي بپردازيد كه شانس شما را براي ملاقات با افراد پاك بيشتر مي‌كند.

عصبانيت و تحريك شدن.

كوچك‌ترين اتفاقي كه مي‌افتد ذهنتان شما را به سمت مصرف مواد سوق مي‌دهد چه مي‌كنيد؟

مديريت خشم را ياد بگيريم.

به خودتان ياد‌آوري كنيد كه در زمان بهبودي تغييرات شيميايي در مغز ايجاد مي‌شود.

ورزش كنيد و با دوستان بهبودي صحبت كنيد.

وجود مواد در خانه كه مال شما است.

وجود مصرف كننده ديگري در خانه چه مي‌كنيد.

هر گونه مواد و الكل را دور بريزيد(مال خودتان را)

از آن‌ها بخواهيد كه در خانه مواد مصرف نكنند.

اگر اصرار دارند و شما با آن‌ها مشكل داريد براي مدتي خانه را ترك كنيد.

در خستگي و تنهايي چه مي‌كنيد؟
به كارهايي كه از آن لذت مي‌بريد بپردازيد.

فعاليت‌هاي جديدي را آغاز كنيد.

دوستي‌هاي خود را با دوستان جديد در جلسات گسترش دهيد.

وسوسه‌ مواد در مهماني‌ها

روزهاي تعطيل

مسافرت

جشن‌هاي عروسي چه مي‌كنيد؟

اگر مجبوريد مهماني را يا عروسي را برويد به شيوه خودتان زود موقعيت را ترك كنيد.

پاكي خود را جشن بگيريد.

اگر مجبور نيستيد فعلاً مسافرت نرويد.

موقعيت‌هاي پرخطر
فهرست زير عوامل لغزش هستند كه توسط افراد وابسته به مواد مشاوران و درمان‌گران حرفه‌اي و «مطالعات تحقيقي» ذكر شده‌اند.

1. اضطراب يا حالت عصبي

2. دل‌تنگي و بي‌حوصلگي و يا بي‌علاقگي به داشتن اوقات فراغت سازنده

3. انكار واقعيت‌ها «مثال من معتاد نيستم» ديگر خوب شدم.

4. افسردگي- مشكلات ناشي از خشم- خستگي بيش از حد

5. احساس گناه- احساس تنهايي- دوري از دوستان بهبودي و جلسات

6. ترس‌هايي كه به نظر غيرمنطقي‌اند مثل ترس از مشاركت كردن

7. اطمينان بيش از اندازه به پاكي خود

8. مرور خاطرات غم‌انگيز گذشته و رنجش و نفرت از ديگران

9. دلسوزي به حال فرد

10. حضور در جمع مصرف كنندگان و كار كردن در كنار آن‌ها

11. احساس اين كه پاكي براي مدت كوتاهي كافي است

12. احساس اين كه برنامه درماني كمكي به من نمي‌كند

13. احساس اين كه به جلسات علاقه‌اي ندارم

14. تمايل به مشاجره با ديگران

15. دشواري در برقراري روابط جديد

16. بودن در اماكني كه تمايل به مصرف مواد را به وجود مي‌آورند

17. نگه‌داري مواد در منزل

18. فكر مصرف مواد براي آزمايش و كنترل و امتحان قدرت در مقابل مواد

19. دشواري در كنترل فشارهاي عصبي

20. نداشتن برنامه روزانه با هدف براي پيشرفت در زندگي

روش درمان كلي
1. مداخلات دارويي زير نظر پزشك متخصص

هدف از اين مرحله خارج شدن فرد از حالت سايكوز (رواني) و حالات افسردگي و بالا بردن تحمل فرد براي كاهش ناراحتي و دردهاي ناشي از ترك است در اين مرحله مي‌توانيد غير از پزشكاني كه خودتان مي‌شناسيد از پزشكان جمعيت تولد دوباره با شماره تلفن 44253000 كمك بگيريد.

2. روان درماني

از طريق مشاوره فردي- گروهي

3. قرار گرفتن در گروه‌هاي هم درد « انجمن 12 قدمي» مثلاً NA براي پيگيري بهبودي

كارهايي كه خانواده در اين مرحله مي‌تواند انجام دهد
اشخاصي كه در دوران ترك مصرف شيشه به سر مي‌برند. نياز به حمايت بيش از اندازه عاطفي- رواني و توضيح دادن و صحبت‌هاي دوستان دارند.
بنابراين تا حد امكان براي آن‌ها شرايط محيطي آرام و بدون دغدغه را فراهم سازيد.

اين مسئله كه شخص و مراقبين آن‌ها از علائم و نشانه‌هاي دوران ترك آگاه باشند بسيار مهم است. داشتن چنين اطلاعاتي موجب افزايش اطمينان در شخص و كاهش اضطراب در او مي‌شود.